Page 33 - Biologia na czasie 3 - podręcznik, zakres rozszerzony
P. 33
Kaszalot pobiera i usuwa powietrze za pomocą
otworu oddechowego, zlokalizowanego w przedniej
części pyska.
257 m
Najgłębsze podwodne zejście 26,7 at
Ponad połowa tlenu człowieka bez butli tlenowej –
pobranego podczas wde- Magdalena Solich-Talanda (PL).
chu jest magazynowana 500 m
w mioglobinie mięśni.
51 at
Efektywne oddychanie
Płuca są stosunkowo małe, ale
bardzo wydajne – podczas wdechu 1000 m
napełniają się powietrzem w 90%
(u człowieka w ok. 15–20%) i wyko- długość: 101 at
rzystują połowę zawartego w nich ok. 15 m
tlenu (u człowieka ok. 6%). masa:
ok. 40 t
Napełnienie płuc powietrzem
długość:
ok. 10 m 1500 m
masa:
ok. 15 t 151 at
20% 90%
Wykorzystanie tlenu zawartego w płucach
2000 m
6% 50%
201 at
Polecenia kontrolne
1. Określ zależność między oddychaniem, wentylacją płuc a wymianą gazową.
2. Podaj różnice między mechanizmem wdechu a mechanizmem wydechu.
3. Wymień czynniki, które wpływają na częstość oddechów.
4. Wykaż związek między budową hemoglobiny a jej rolą w transporcie tlenu.
5. Określ, jak temperatura, pH i ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla wpływają na uwalnianie
tlenu z oksyhemoglobiny.
6. Wymień formy, w których dwutlenek węgla jest transportowany we krwi.
7. Wymień, jakie problemy oddechowe mogą wystąpić u ludzi przebywających na dużych
wysokościach lub głębokościach.
197